Toen ik een jaar geleden mijn nieuwe werkplek binnenstapte, begroette een collega mij met een warme glimlach en de woorden:
Die zin bleef bij me hangen. Niet: succes, maar vreugde. Alsof ze wist dat dáár iets fundamenteels in schuilt. En inderdaad, vreugde blijkt een stille, maar krachtige brandstof te zijn. Ze is geen luxegevoel dat komt als alles meezit, maar een levenshouding die je werk en leven richting geeft.
Wat genereert vreugde — en hoe kun je die inzetten in je dagelijks leven en werk?
We verwarren vreugde vaak met geluk. Geluk is meestal gebonden aan omstandigheden: een geslaagd project, een compliment, een zonvakantie. Vreugde daarentegen is dieper. Ze is een innerlijke resonantie, een gevoel van “het klopt wat ik doe”.
Psychologen als Brené Brown beschrijven vreugde als een vorm van “spirituele energie” — iets dat ontstaat wanneer we ons verbinden met wat voor ons van waarde is. Het is de vreugde van betekenisvol werk, van een oprechte ontmoeting, van een moment van schoonheid of dankbaarheid.
Vreugde is niet het resultaat van perfectie, maar van aanwezigheid: het vermogen om echt aanwezig te zijn in wat je doet.
Vreugde ontstaat in relatie — met mensen, met de natuur, met God, met jezelf. Wanneer we ons openstellen voor die relaties, ontstaat ruimte voor verwondering en dankbaarheid.
Een voorbeeld: iemand die in de zorg werkt, kan zijn dagen vullen met administratieve drukte en vermoeidheid. Maar in het moment dat hij de hand van een patiënt vasthoudt en écht luistert, kan hij plots geraakt worden door een gevoel van vrede — dat is vreugde. Of denk aan de docent die een leerling de les ziet snappen, de ouder die zijn kind hoort lachen, de collega die een moeilijk gesprek voert maar eerlijk blijft — dáár leeft vreugde.
Vreugde groeit waar we de brug oversteken naar de ander.
Er is een mooi onderscheid tussen werken vanuit plicht en werken vanuit vreugde. Plicht houdt ons overeind; vreugde tilt ons op.Mensen die vreugde ervaren in hun werk, zijn niet per se diegenen met de meest ideale baan, maar degenen die zingeving vinden in wat ze doen.Onderzoeken tonen aan dat werknemers die regelmatig momenten van plezier, trots of dankbaarheid ervaren, niet alleen productiever zijn, maar ook veerkrachtiger bij tegenslag.De vreugdevolle werker zoekt niet naar perfectie, maar naar verbondenheid met de bedoeling.
Hij of zij stelt vragen als: Wat raakt me in dit werk? Waar voel ik leven doorheen stromen? Wat mag ik hier betekenen voor anderen?
Zo wordt vreugde een kompas. Ze wijst de richting naar wat bij je past — en helpt je keuzes maken die echt kloppen met je hart.
Er zijn drie houdingen die vreugde voeden, juist ook in moeilijke tijden:
Dankbaarheid opent de ogen voor wat goed is. Het maakt ons opmerkzaam voor het kleine: een goed gesprek, een stukje stilte, het licht door het raam. Begin je dag met drie dingen waarvoor je dankbaar bent — het verandert de toon van je denken.
Wie zich verbindt, leeft intenser. Betrokkenheid betekent: jezelf geven aan wat je doet. Of dat nu een gesprek is met een cliënt, een rapport of een maaltijd koken — als je er echt bent, groeit er betekenis.
Vreugde bloeit in vertrouwen: dat je werk ertoe doet, ook al zie je niet direct de vruchten. Vertrouwen geeft rust, waardoor ruimte ontstaat voor speelsheid, creativiteit en humor — de natuurlijke metgezellen van vreugde.
Vreugde groeit waar we leven vanuit verbondenheid met God, met onze Bron. In de Bijbel wordt vreugde niet gepresenteerd als een gevoel dat we moeten “maken”, maar als een geschenk: het hoort bij de vrucht van de Geest (Galaten 5:22). Het is ook een keuze “Verblijd u te allen tijde,” schrijft Paulus in 1 Thessalonicenzen 5:16— niet omdat alles goed is, maar omdat er Iemand is die goed is. Deze vreugde heeft diepgang: ze blijft aanwezig te midden van verdriet, omdat ze geworteld is in vertrouwen.
Als we die innerlijke vreugde toelaten, krijgt ons werk een andere glans. We doen het niet meer alleen om te presteren, maar om te dienen. Niet om indruk te maken, maar om iets goeds te laten groeien.
Er zijn ook “vreugderovers” die ons energieveld leegzuigen. Denk aan voortdurende prestatiedruk, negativiteit, cynisme of overmatige controle.
Psycholoog Viktor Frankl schreef dat de mens niet opbloeit van succes, maar van zin. Zodra werk alleen nog draait om prestaties of status, droogt de bron van vreugde op. Het helpt om bewust te waken over je binnenruimte: neem pauzes, zoek natuur, stilte, gebed of humor. Soms betekent dat: even afstand nemen om opnieuw te zien waarom je ooit begon.
Begin je werkdag met intentie: spreek hardop uit waar je dankbaar voor bent en wat je hoopt bij te dragen vandaag.Gebruik je zintuigen: kijk, luister, ruik, proef — laat schoonheid binnen.Vier kleine successen: benoem wat goed ging, ook in teamverband.Deel positieve woorden: geef waardering en oprechte complimenten; vreugde vermenigvuldigt zich als je haar deelt.Sluit je dag bewust af: niet met een lijst van wat nog moet, maar met een kort moment van rust: wat heb ik vandaag ontvangen?
Vreugde is geen luxe. Ze is een teken van innerlijke gezondheid, van verbonden leven. Wie vanuit vreugde werkt, straalt iets uit wat verder reikt dan efficiëntie: menselijkheid, warmte, geloof. Misschien was dat precies wat mijn collega bedoelde toen ze zei:
Want waar vreugde is, daar wordt werk meer dan werk — het wordt een roeping. Een manier om licht te brengen, wellicht om iets van God te weerspiegelen in de wereld om ons heen. En dat is misschien wel het mooiste dat een mens kan doen.